هوش تجاری، Business Intelligence یا به اختصار BI یک فرآیند تکنولوژی محور برای تحلیل داده هاست. در واقع به دانشی گفته می‌شود که حاصل تحلیل اطلاعات یک شرکت یا سازمان است. هوش تجاری، به کمک این داده‌ها، درباره عملکرد بخش‌های مختلف یک سازمان، عوامل موثر بر روند فعالیت‌های سازمان و… اطلاعات منسجم و ارزشمندی ارائه می‌دهد.
مدیران کسب و کارها از نتایج این تجزیه و تحلیل در تصمیم گیری‌ها استفاده می‌کنند. همچنین سیستم BI برای تغییر وضع موجود و بازگشت سریع‌تر سرمایه، راهکارهایی را ارائه می‌دهد.
در حقیقت هوش تجاری، مانند یک مشاور برای کسب و کارها عمل می‌کند و با ارائه راهکارهای کارآمد کمک می‌کند تا مجموعه به بالاترین سود ممکن برسد.
اهمیت هوش تجاری
از مزایای بالقوه ابزارهای BI، می‌توان به بهبود تصمیم‌گیری، بهینه‌سازی فرایندهای داخلی کسب‌و‌کار، کسب مزایای رقابتی جدید در مقایسه با رقبای تجاری و راه‌اندازی روش‌های درآمدزایی نو اشاره کرد.
با افزایش استفاده از هوش تجاری، مدیران اجرایی و کارکنان سازمان‌ها، خود با پلتفرم‌های هوش تجاری کار می‌کنند. این امر، به لطف توسعه «هوش تجاری سلف سرویس» (Self-Service BI) و ابزارها و دشبوردهای کاوش داده محقق شده است.
ابزارهای مورد استفاده در سامانه هوش تجاری چیست؟
سیستم هوش تجاری شامل طیف وسیعی از برنامه‌هاست، از جمله تجزیه و تحلیل اطلاعات، ارائه گزارش‌های سازمانی، پردازش آنلاین و… است.
برای طراحی جداول و نمودارهای مختلف نیز، از ابزار تجسم داده‌ها استفاده می‌شود. همچنین سیستم BI قادر است از فرم‌های پیشرفته مانند فرم‌های داده کاوی، پیش بینی، آمارگیری و… پشتیبانی کند.
ابزار گزارش دهی سیستم هوش تجاری، می‌تواند شامل ابزار SAP Crystal Reports باشد، یا در بسته‌های پیچیده سیستم ERP مانند SAP R / 3» و Oracle E-Business Suite»، ارائه گزارش انجام شود.
اگر علاقه‌مند به این موضوعات هستید خواندن مقاله * هوش مصنوعی و کاربرد آن در پرداخت * خالی از لطف نخواهد بود.
دو بعد مهم هوش تجاری
و حالا در نهایت برای پیاده سازی موفق یک سامانه یا پروژه هوش تجاری دو پارامتر مهم وجود داره ؛
۱- بعد فنی
این اولین، مهم‌ترین و در عین حال ساده‌ترین بخش هوش تجاری است. اساس بعد فنی یا تکنیکال به بخش ساخت انباره داده و عملیات مربوط به دیتابیس است.
این بخش سه مرحلۀ اصلی دارد:
- شناخت: در مرحله اول شما باید یک تحلیل جامع از کسب و کار داشته باشید، بخش‌های مختلف آن را شناسایی کنید و وضعیت موجود را بسنجید.
- طراحی انبار داده: بر اساس اطلاعاتی که در مرحله قبل بدست آوردید، باید یک انبار داده یا Data Warehouse بسازید.
- تهیه گزارش: تهیه گزارش آخرین مرحله‌ی این بخش است، که شما بر اساس انبار داده‌های خود گزارش تهیه می‌کنید و اطلاعات خام را به اطلاعات قابل فهم تبدیل می‌کنید.
مثلا وقتی یک خرید اینترنتی انجام می‌شود، در دیتابیس اطلاعاتی نظیر تاریخ، ساعت، شناسه‌ی مشتری ، کالای خریداری شده، تامین کننده‌ی کالا، تعداد و قیمت خرید و فروش و این قبیل اطلاعات باید در سیستم ثبت شود.
در نهایت از این دیتابیس، داشبوردهای مدیریتی به صورت خلاصه شده ساخته می‌شود؛ با توجه به اطلاعات به دست آمده می‌توان میزان سود را در یک روز تا چند سال برآورد کرد. به این ترتیب میزان رشد سازمان نسبت به سال‌های قبل به راحتی قابل ارزیابی است.
۲-بعد فرهنگی
این بخش از شامل آنالیز درست نیازمندی‌ها، فرهنگ استفاده می‌شود. در حقیقت در این بخش تصیمم‌گیری بر مبنای واقعیت‌های موجود (داده‌ها) انجام می‌شود. این مرحله منوط به وجود زیرساخت‌های رفتاری اساسی است که متاسفانه بیشتر موارد آن در ایران وجود ندارد.
برای اینکه زیر ساخت‌های رفتاری شکل درستی بگیرد، به نقد و تغییر پذیری مداوم ، انعطاف سازمانی بالا و مقاومت سازمانی پایین در قبال تغییرات لازم است.
در مقالات بعدی در این خصوص اطلاعات تکمیلی بیش‌تری ارائه می‌گردد.
